Het valt niet mee om voor een oudere te zorgen als je zelf je kind verloren hebt. Dat weet ik inmiddels uit ervaring. Helaas. Ik werkte in de wijkzorg, sprong bij als mijn blinde schoonvader een paar extra ogen nodig had en was mantelzorger voor onze alleenstaande tante. Het zorgen zat overduidelijk in mijn systeem. Totdat op 31 januari 2017 mijn dochter van 22 jaar plots overleed aan longembolieën na een enkeloperatie. Eenmaal weer aan het werk raakte in paniek zodra ik verantwoordelijk was voor een cliënt. Ik wilde geen financiële belasting zijn voor het bedrijf en nam ontslag. Ik bleef wel mantelzorger voor mijn tante.
Het leven leek normaal
Toen dit drama zich voltrok waren we net in een stadium dat de jeugd ging uitvliegen. Oudste woonde al een paar jaar samen. Jongste woonde nog thuis, maar werkte veel en was bijna elke avond weg. Middelste woonde op kamers in het zuiden van het land, studeerde daar en had een vriendengroep. Man en ik wenden langzaam aan het hebben van meer rust en ruimte toen de andere vorm van zorg om de hoek kwam kijken. Het leek allemaal vloeiend in elkaar over te lopen. Wij voelden ons vaak tussen servet en tafelkleed; met uitvliegende kinderen en zorgvragende ouderen. Het leven leek normaal te gaan verlopen.
Deze week, precies drie jaar geleden
We staan we in de rij om alle condoleances in ontvangst te nemen. “We zijn nu lid van een club waar we absoluut niet bij willen horen,” hoor ik mijn man zeggen tegen zijn vriend, die hetzelfde heeft meegemaakt. Zo is het; we horen nu bij een select gezelschap. Een groep mensen die veel groter is dan ik voorheen besefte. Dat weten voelt net zo slecht als het feit dat mijn kind gestorven is door iets dat bij één op de miljoenen voorkomt; het niet werken van de trombose spuitjes na een operatie.
Nee … Neem haar niet mee! Neem niet mijn kind mee!
Ik vind het nog steeds de aller-vreselijkste dag van mijn leven, 7 februari. Het staat me allemaal nog zo helder voor de geest. Als ik mijn ogen dicht doe ben ik weer terug op de uitvaart van mijn prachtige, dappere, oersterke, lieve meid. Het is die dag ontzettend koud en het waait heel hard, precies zoals ik me voel. Rond tien uur rijdt de rouwauto voor en het voelt allemaal zo onwerkelijk, zo onecht. En hoewel ik Martijn, onze steun en toeverlaat van de uitvaartmaatschappij, heel graag mag, kan ik hem nu wel wegkijken. Ook al weet ik dat we haar niet kunnen houden. Zolang ze thuis is, zijn we nog compleet. Ik wil haar niet laten gaan. Zo hoort het niet. Neem mij maar mee… Buiten gekomen zie ik dat de buren allemaal hun vlag halfstok hebben gehangen. Ik breek. Deze blijk van medeleven zal ik mijn leven lang niet vergeten. Het respect raakt me tot diep in mijn ziel. Na een imponerende, troostende uitvaart staan we met zijn zevenen de vele mensen te woord. We kussen, we knuffelen, we troosten. We worden gekust, geknuffeld en getroost.
Anno 2020, ik kan het niet uitstaan
Sindsdien ga ik vaker naar een uitvaart, ik weet nu hoe het de familie kan steunen. Het feit dat mensen de moeite nemen om jou te komen troosten, dat werkt op zich al helend, ook al neemt het geen verdriet weg. Nu weet ik wel dat deze meid heel veel voetstappen heeft achtergelaten en een grote impact had op onwijs veel levens om haar heen. Dat doet je als ouders enorm goed. Haar opa, mijn schoonvader, huilde en oreerde meer dan een half uur bij de kist over hoe oneerlijk hij het vond dat zij eerder moest gaan dan hij. Ruim een jaar later stierf hij ook in ons bijzijn en nu denk ik graag dat ze samen lachend neerkijken op ons gestuntel met het leven.
Het zorgen voor tante doe ik nog steeds. Het heeft me moeite gekost om het gevoel van oneerlijkheid achter me te laten en eerlijk gezegd, overvalt het me soms nog wel. Dan kan ik het niet uitstaan dat mijn kind zo jong gestorven is, terwijl er zoveel ouderen zijn die niet kunnen wachten om te mogen gaan. En op dit soort momenten vind ik het moeilijk dat de andere kinderen al uitgevlogen zijn en ik geen ouders heb waar ik op kan leunen. Nee, als mantelzorger wordt er op juist op mij geleund. Helemaal niet erg, maar dat de ‘tweede helft van mijn leven’ er zo uit zou zien, had ik nooit verwacht.
Heb jij dit ook meegemaakt? Een kind in de bloei van het leven verliezen. Wil je er iets over kwijt? Hoe ga jij om met rouwen om je kind? Je mag me altijd een berichtje sturen, ik kijk er naar uit.
Meer lezen van Mandy? Hier vind je wat ze eerder schreef.
Vreselijk Mandy…..het is niet eerlijk, sterkte voor de komende tijd.
Dag Wijnand, dank je wel voor je medeleven. Het helpt,
liefs Mandy
lieve Mandy
Wat een vreselijk mooie woorden schrijf je hier weer neer.
en wat een ontzettende mooie en sterke vrouw ben je ,en wat een kracht schuilt er in een mens om dit allemaal
te moeten dragen. want een keus is er dan niet en dat is zo oneerlijk nu zoals je zegt er zijn er die graag willen
maar niet je eigen kind ,dus je mag wel zeggen Het is oneerlijk.
Herinneringen dat is wat ons rest en die neemt niemand af ,maar dat is een troost verdriet blijft.
jullie krijgen een hele dikke knuffel van ons en wensen we jullie heel veel sterkte toe.
Dag Lize, dank je wel voor je lieve reactie. Het klinkt alsof jezelf ook bekend bent met verlies, dus ik wens jou ook heel veel sterkte. Wat mij helpt zijn veel lieve mensen om me heen, waar ik altijd mijn verhaal kwijt mag en regelmatig een dikke knuffel krijg. Dikke knuffel terug en houd moed. Liefs Mandy