Oma, wat heeft u eraan gedaan?

Altijd als de jaarwisseling weer dichterbij komt, denk ik aan een conference van Claudia de Breij van jaren geleden. “Oma, wat heeft u eraan gedaan?” was hierin de rode draad. Zelf zal ik geen oma worden, maar het raakte me tot in mijn kern. Inderdaad, wat doe ik er zelf aan om de wereld niet slechter achter te laten? Mijn ultieme droom gaat zelfs veel verder: ik wil de wereld een stuk mooier achterlaten dan toen ik op de wereld werd gezet, 54 jaar geleden. Dat lees je ook terug in de visie van ons bedrijf:

“Stel je voor dat de aarde weer helemaal gezond zou zijn, de zeeën schoon, de lucht zuiver, de bodem rijk aan voedingsstoffen en dat planten, dieren en mensen weer in natuurlijk evenwicht zouden leven. Dan zou de aarde ons voedsel geven dat gezond is. Gezond voor ons, gezond voor onze kinderen en gezond voor de generaties na ons. Het lijkt een toekomstdroom die ver weg is. Toch willen wij ons steentje daaraan bijdragen. Omdat we geloven dat ook de kleinste steen de stroom van een rivier kan veranderen. En als we allemaal een steen in de rivier leggen, kunnen we samen de wereld veranderen.”

Vier aardbollen

In deze week waarin Claudia’s vraag weer opborrelt, liet ik 2017 de revue passeren. Welke kleine steentjes heb ik dit jaar wel of niet bijgedragen? Ik voel een diep schaamtegevoel als ook dit jaar weer in het nieuws is dat het maar goed is dat niet iedereen zo’n grote ecologische voetafdruk heeft als de Nederlander. Als iedereen zou leven als wij, dan hebben we bijna vier aardbollen nodig om te voldoen aan de consumptie (wereldwijd is dat anderhalve aarde). Premier Macron riep vorige week dat we grote haast moeten maken, omdat we de strijd tegen de klimaatverandering aan het verliezen zijn. En wie de laatste film van Al Gore heeft gezien, weet dat de vele natuurrampen dit jaar met de snelle klimaatverandering te maken hebben.

‘Homo economicus’

Ondertussen horen we Trump zeggen dat er echt niets aan de hand is, dat klimaatverandering een verzinsel is. Hij strooit met cijfers en statistieken die zijn gelijk aantonen. Ook ons nieuwe kabinet lijkt de ‘homo economicus’ belangrijker te vinden dan de ‘homo ecologicus’. Cijfers, geld, winst en dividend lijken de belangrijkste kompassen voor de huidige mens. Diegenen die zich economisch laten leiden, lijken soms grotere stappen te maken dan zij die intuïtief begrijpen dat deze ‘race to the bottom’ moet stoppen. Voor onze eigen gezondheid, die van de aarde en al wat erop leeft, en voor ons nageslacht.

De vrouw als instinctieve hoeder

Ik weet niet wie ooit het, voor mij onvergetelijke, boek ‘De ontembare vrouw’ heeft gelezen? Het gaat over archetypes, met de vrouw als instinctieve hoeder over de natuur, het nageslacht. Daarom mijn oproep aan alle Sarah’s; de wijze, intuïtieve, scherp waarnemende, dappere en onbekommerde vrouwen, die begrijpen dat alle cijfers, statistieken en tabellen (waar we keer op keer mee om de oren worden geslagen) niet zaligmakend zijn. Dat die hun ‘kroost’ niet zullen redden. Dat we vanuit onze intuïtie en empathie tegengeluiden kunnen laten horen. Sterker nog, dat dat misschien wel onze taak is. Wij lopen immers al wat jaartjes mee op deze aardbol. Over een paar jaar zijn we als Sarah’s flink in de meerderheid en kunnen we als geen ander steentjes leggen in de rivier en haar loop veranderen.

Oma’s, wat hebben wij veel gedaan!

Hoe? Ik weet zeker dat elke Sarah dat intuïtief weet. Iedereen kan iets doen en een sneeuwbaleffect teweegbrengen. Of je nu je werkgever erop wijst dat de kantine duurzamer kan worden ingericht, je op feestjes je gasten verleidt met enkel duurzame hapjes, je een bijdrage levert aan zonnepanelen in jouw buurt of een denktank opricht over hoe je de voetafdruk in jouw straat kunt verkleinen.

Eind 2018 denken we dan met z’n allen weer aan de conference van Claudia de Breij. En dan realiseren we ons: ‘‘Oma’s, wat hebben wij veel gedaan!’ Chapeau!

Rineke is actief bezig met de relatie tussen voeding, onze gezondheid en de gezondheid van de aarde. Hoe kunnen wij onze voetafdruk verkleinen?
Hoe draag jij bij? Welke kleine en/of grote dingen doe jij om jouw voetafdruk te verkleinen?